องค์กรการรับบริจาคหลายแห่งใช้ AI สร้างรูปคนยากไร้สุดขั้ว เพื่อทำแคมเปญการกุศล

การใช้งานรูปที่ถูกสร้างจาก AI หรือ ปัญญาประดิษฐ์ นั้นเป็นประเด็นสำคัญในสังคมอย่างหนักมากในปัจจุบัน เพราะมักจะถูกนำไปใช้ในทางที่ผิดเช่นการหลอกลวงผู้คน บางครั้งก็เป็นความก้ำกึ่งกระอักกระอ่วนของหลายฝ่าย อย่างเช่นในกรณีนี้ที่องค์กรด้านการกุศลทั้งหลายได้นำเอาภาพ AI ไปใช้เพื่อการรับการสนับสนุน และการขอรับบริจาค

จากรายงานโดยสำนักข่าว The Guardian ได้กล่าวถึงการที่ผู้เชี่ยวชาญหลายรายได้ออกมาวิพากษ์วิจารณ์ถึงการกระทำขององค์กรเอ็นจีโอ (NGO หรือ Non-Governmental Organization), องค์กรไม่แสวงหาผลกำไร และองค์กรการกุศล จำนวนมากทั่วโลกได้มีการใช้งาน AI เพื่อสร้างรูปที่ดูมีความยากจนกระตุ้นความสงสารจนเกินจริง (Poverty Porn) โดยมุ่งเน้นไปยังการสร้างภาพความยากจนที่ดูข้นแค้นจนผิดธรรมดา รูปของการทารุณกรรมเด็กกับผู้ถูกทารุณกรรมทางเพศที่ดูน่าสังเวชอารมณ์จนเกินไป มาใช้ในแคมเปญการกุศลกันอย่างหนักหน่วง

ทางตัวแทนจากองค์กร Fairpicture ซึ่งเป็นองค์กรที่มุ่งเน้นด้านการใช้รูปภาพอย่างมีจริยธรรมในการนำเอาไปใช้งานเพื่อการพัฒนาความรุ่งเรืองระหว่างประเทศ (Global Development) อย่างคุณ Noah Arnold ได้วิพากษ์วิจารณ์ว่า ปัจจุบันนั้นองค์กรในที่ทำงานในด้านการกุศล และการพัฒนาทั่วโลกแห่แหนกันมาใช้ภาพจาก AI กันอย่างท่วมท้น และมากขึ้นทุกวัน โดยบางรายนั้นก็ใช้งานในแคมเปญอย่างจริงจัง ขณะที่บางที่แค่ทดลองใช้งาน

ภาพจาก : https://www.theguardian.com/global-development/2025/oct/20/ai-generated-poverty-porn-fake-images-being-used-by-aid-agencies

ขณะที่ทางคุณ Arsenii Alenichev ซึ่งเป็นนักวิจัยจากองค์กรพัฒนายาสำหรับการใช้งานในเขตศูนย์สูตร (Institute of Tropical Medicine) จากแอนต์เวิร์ป (Antwerp) ประเทศเบลเยียม ก็ได้แสดงถึงความกังวลใจในกระแสดังกล่าวว่า ภาพที่ถูกสร้างจาก AI เหล่านี้มีการสร้าง “ไวยากรณ์ด้านภาพของความยากจน” (Visual Grammar of Poverty) เช่น รูปเด็กยากไร้กับจานว่างเปล่า, ผืนดินที่แตกระแหง และภาพอื่น ๆ ที่เป็นการแสดงภาพความยากจนในรูปแบบเหมารวม (Stereotype) และเวอร์วังเกินจริง นอกจากนั้นแล้วทางนักวิจัยยังได้แสดงความเห็นอีกว่า รูปภาพเหล่านี้มีการสร้างการเหมารวมด้านความยากจนในกับบางเชื้อชาติ เช่น ชาวแอฟริกัน และชาวเอเชีย มากจนเกินไปจนอาจนำไปสู่ความเข้าใจที่ผิด ทำให้ไม่ควรนำเอามาใช้งานด้วยประการทั้งปวง 

โดยคำวิจารณ์นี้มาจากการที่ทางนักวิจัยได้ทำการเก็บรวบรวม และวิเคราะห์ภาพจากแคมเปญขององค์กรเอ็นจีโอ และองค์กรการกุศลจากทั่วโลกมากกว่า 100 รูป ทางนักวิจัยยังได้ระบุอีกว่า เทรนด์การใช้งานรูปที่สร้างจาก AI เพื่อนำมาใช้ในแคมเปญนั้น ทวีความรุนแรงมากขึ้นหลังจากทางรัฐบาลสหรัฐภายใต้การนำของประธานาธิบดี โดนัลด์ ทรัมป์ ได้ทำการตัดงบประมาณสนับสนุนองค์กรเหล่านี้ในช่วงต้นปีที่ผ่านมา เนื่องจากต้นทุนการสร้างภาพที่ถูกมากเมื่อเทียบกับการถ่ายรูปจริง ทั้งยังไม่จำเป็นต้องขออนุญาตผู้ที่อยู่ในรูปภาพก่อนนำเอามาใช้อีกด้วย

ทางผู้เชี่ยวชาญในด้านการให้คำปรึกษาเกี่ยวกับการสื่อสารองค์กรเอ็นจีโออย่างคุณ Kate Kardol ก็ได้ทำการวิพากษ์วิจารณ์ด้วยความเป็นห่วงถึงกระแสการใช้ภาพในรูปแบบ Poverty Porn เพื่อการรณรงค์นั้น บิดเบือนการต่อสู้ในส่วนของการมีจริยธรรมในการแสดงภาพผู้คนอดอยากยากไร้และตกเป็นเหยื่อความรุนแรง กลายเป็นการใช้ภาพที่เกินจริงแทน

หลังจากที่ทางสำนักข่าว The Guardian ได้ทำการตรวจสอบ ก็ได้พบว่าภาพแนว Poverty Porn ที่ถูกสร้างจาก AI นั้นมีการวางจำหน่ายเป็นจำนวนมากบนเว็บไซต์คลังภาพ (Stock Photo) ชื่อดังอย่าง Freepik และ Adobe Stock Photo ซึ่งทาง CEO จากบริษัท Freepix ก็ได้ออกมาแก้ต่างว่า ความรับผิดชอบในการใช้งานรูปอยู่ที่ผู้ที่ซื้อไปใช้ ไม่ใช่ทางบริษัทที่เป็นผู้จัดจำหน่าย แต่ทางบริษัทก็พยายามที่จะเพิ่มความหลากหลาย หรือ Diversity ให้มากขึ้น เพื่อไม่ให้เกิดอคติต่อเผ่าพันธุ์ใดมากจนเกินไป ขณะที่ทาง Adobe นั้นไม่ได้มีการแสดงความเห็นอะไรออกมาแต่อย่างใด

นอกจากนั้น ทางสำนักข่าว The Guardian ก็ได้พบว่าองค์กรด้านการกุศลหลากองค์กรตั้งแต่ขนาดเล็ก ไปจนถึงระดับโลกได้มีการใช้งานรูปแนว Poverty Porn จากการสร้างด้วย AI จริง และมีเป็นจำนวนมาก ซึ่งเคสที่โดดเด่นสุดคือ กรณีขององค์กรสหประชาชาติ (UN หรือ United Nations) ที่ได้มีการโพสต์คลิปวิดีโอที่ถูกสร้างขึ้นด้วย AI เพื่อแสดงถึงความรุนแรงทางเพศ (Sexual Violence) พร้อมกับเสียง AI ซึ่งเป็นคำให้การของหญิงสาวชาวบุรุนดิที่เล่าถึงประสบการณ์ส่วนตัวที่ถูกข่มขืนระหว่างช่วงสงครามกลางเมือง โดยคลิปดังกล่าวนั้นถูกลบทิ้งไปทันทีหลังจากที่ทางสำนักข่าวได้เข้าไปทำการสอบถามกับทางองค์กร 

ซึ่งตัวแทนจากสหประชาชาติได้กล่าวถึงการลบคลิปดังกล่าวว่า ตัวคลิปได้ถูกสร้างขึ้นมานับปีแล้วด้วยการใช้เทคโนโลยีที่มาแรงที่สุดในช่วงปีนั้น แต่ทางองค์กรได้ทำการลบทิ้งไปเนื่องจากทางองค์กรได้พิจารณาแล้วว่าเป็นการใช้ AI อย่างไม่ถูกต้อง เนื่องจากการมีผสมระหว่างคลิปเหตุการณ์จริงและคลิปจาก AI มากเกินไป อันเป็นการทำให้ตัวคอนเทนต์ขาดการณ์สัตย์ซื่อ (Content Integrity) แต่ทางตัวแทนก็ยังแสดงความยืนยันว่า จะให้การสนับสนุนช่วยเหลือเหยื่อของความรุนแรงต่อไปด้วยการรณรงค์อย่างสร้างสรรค์ และพร้อมที่จะใช้นวัตกรรมใหม่ ๆ ในการรณรงค์ช่วยเหลือกลุ่มเหยื่อ