กินเจ มังสวิรัติ และชาววีแกน มีความเหมือนหรือความต่างอย่างไร มาทำความรู้จักให้ลึกขึ้นอีกนิด

เนื่องในเทศกาลการถือศีลกินเจ ก็มีประเด็นหนึ่งที่น่าสนใจมากๆ เลยก็คือ ความแตกต่างระหว่าง การกินเจ กับมังสวิรัติ และชาววีแกน คืออะไร ก็ขอนำเสนอรายละเอียคความแตกต่างของผู้ที่ไม่กินเนื้อสัตว์แต่ละรูปแบบเอาไว้คร่าวๆ ตามนี้ครับ 

การกินเจ

การกินเจ นั้นหมายถึงการงดบริโภคเนื้อสัตว์ หรือทำอันตรายสัตว์ทุกชนิด โดยนอกจากจะงดการทานเนื้อสัตว์แล้ว ก็ยังงดการบริโภคไข่ นม เนย น้ำมันที่ทำจากสัตว์ งดทานอาหารรสจัด รวมถึงการงดทานผักที่มีกลิ่นฉุน ได้แก่ กระเทียม, หัวหอม, หลักเกียว, กุยช่าย และใบยาสูบ ตามหลักความเชื่อของจีนโบราณที่ว่า ผักและพืชเหล่านี้ส่งผลกระทบต่อธาตุในร่างกาย และนอกจากการบริโภคอาหารที่ไม่เบียดเบียนสัตว์แล้ว อีกหนึ่งสิ่งที่สำคัญของการกินเจคือ การทำจิตใจให้บริสุทธิ์ ถือศีล 5 คิดดี ทำดี พูดดี จึงถือว่าเป็นการถือศีลกินเจที่สมบูรณ์แบบ โดยการกินจะดำเนินไปในช่วงระยะเวลา 9 วัน 9 คืน โดยเริ่มต้นตั้งแต่วันขึ้น 1 ค่ำ ถึง ขึ้น 9 ค่ำ เดือน 9 ตามปฏิทินจีน (ราวๆ เดือนตุลาคม) ของทุกปี

มังสวิรัติ

ในส่วนของผู้ประพฤติตนเป็นชาว มังสวิรัติ (Vegetarian) นั้น แบ่งแยกออกเป็นสองกลุ่มหลักๆ โดยกลุ่มแรก ไม่บริโภคเนื้อสัตว์ แต่ยังคงบริโภคไข่ และนม ส่วนกลุ่มที่สองนั้นมีความเคร่งครัดกว่า เพราะไม่บริโภคเนื้อสัตว์ และไม่บริโภคไข่และนมด้วย งดเครื่องปรุงที่ทำจากสัตว์เช่น กะปิ น้ำปลา และเรื่องที่มังสวิรัติ แตกต่างจากการกินเจอย่างชัดเจนคือ มังสวิรัติ ไม่มีช่วงของเทศกาล โดยสามารถทาน มังสวิรัติ ได้ทั้งปีตามต้องการ

วีแกน ผู้ที่ดำรงตนโดยไม่เบียดเบียนสัตว์ในทุกรูปแบบ

วีแกน (อังกฤษ: Veganism) คือการใช้ชีวิตหลีกเลี่ยงจากอาหารที่ทำมาจากส่วนประกอบทั้งทางตรงและทางอ้อมของสัตว์ การงดอาหาร รวมไปถึงการมีส่วนร่วมในปรัชญา ที่ว่าด้วยการปฏิเสธ เครื่องอุปโภคบริโภค ที่ได้มาจากการทรมานสัตว์ อย่างเช่นการไม่สวมใส่เสื้อผ้า รองเท้า กระเป๋า และใช้เครื่องสำอางที่ทำมาจากสัตว์ หรือทดลองจากสัตว์

โดยชาววีแกน ยังแบ่งออกเป็น 3 ประเภทหลักๆ ตามวิถีการดำรงชีวิต รายละเอียดตามนี้ 

1.  Dietary Vegan หรือ Strict Vegetarian เป็นผู้ที่ปฏิเสธการบริโภคเนื้อสัตว์ รวมถึงไม่รับประทานอาหารที่มีไข่ และนมเป็นส่วนผสมด้วย รวมถึงปฏิเสธผลิตภัณฑ์ที่ได้จากการเบียดเบียนหรือทรมานสัตว์      
2. Ethical Vegan เป็นผู้ที่นอกจากจะยึดถือเรื่องการบริโภคอาหารที่ไม่ได้มาจากสัตว์แล้ว ก็ยังต่อต้านกิจกรรมที่ใช้ประโยชน์จากสัตว์ด้วย
3. Environmental Vegan เป็นผู้ที่หลีกเลี่ยงผลิตภัณฑ์จากสัตว์ ด้วยแนวคิดที่ว่าอุตสาหกรรมการเลี้ยงสัตว์ นั้นเป็นการทำลายสิ่งแวดล้อม และไม่ยั่งยืน

โดยจัดให้มีการเฉลิมฉลองวันวีแกน ในทุกวันที่ 1 พฤศจิกายน ของทุกปี และเราจะเห็นได้ว่าชาววีแกนทั้ง 3 รูปแบบนั้นก็มีวิถีและหลักคิดที่ใกล้เคียงกันมากทีเดียว และการเป็นชาววีแกนนั้นก็แตกต่างจากการกินเจอย่างชัดเจน ตรงที่วีแกนไม่มีการเชื่อมโยงกับหลักศีลธรรมของศาสนาใดอย่างชัดเจน และวีแกนก็ไม่มีการจำกัดระยะเวลาการยึดถือ แต่ก็ดูเคร่งครัดกว่ามังสวิรัติ ด้วยความที่วีแกนนอกจากจะไม่บริโภคผลิตภัณฑ์จากสัตว์แล้ว ก็ยังมีแนวโน้มที่จะปฏิเสธการใช้ผลิตภัณฑ์จากสัตว์ รวมถึงปฏิเสธการทรมานสัตว์อีกด้วย